• Górnicza Skala Intensywności Drgań GSIGZWKW-2012 w odniesieniu do odporności dynamicznej budynków
    Odniesiono się do zagadnienia oddziaływania wstrząsów indukowanych działalnością górniczą w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym na obiekty powierzchniowe i na ludzi. Przedstawiono zweryfikowane kryteria empirycznej oceny oddziaływania wstrząsów górniczych na środowisko powierzchniowe - skala GSIGZWKW-2012. Weryfikacji dokonano na podstawie pomiarów drgań gruntu na powierzchni terenu i opisów szkód powstałych po wstrząsach górniczych na terenach górniczych kopalń Kompanii Węglowej S.A. Zestawiono jakościowe i ilościowe zależności skali GSIGZWKW-2012 z odpornościami dynamicznymi budynków na wstrząsy górnicze. Wskazano kierunki dalszych działań dla prawidłowej oceny szkodliwości oddziaływań wstrząsów na obiekty powierzchniowe i na ludzi.
  • Proces przywracania funkcji użytkowych terenom górniczym na przykładzie likwidowanej Kopalni Siarki "Jeziórko"
    Wydobycie siarki w otworowej Kopalni Siarki "Jeziórko" przyczyniło się do negatywnych zmian w środowisku przyrodniczym. W jego wyniku zaburzone zostały naturalne stosunki wodne w trzeciorzędowym i czwartorzędowym piętrze wodonośnym, powstały przekształcenia geomechaniczne oraz skażenia chemiczne w rejonach prowadzonej działalności górniczej. Realizowane obecnie prace likwidacyjne i rekultywacyjne obejmują likwidację negatywnych zjawisk powstałych na skutek prowadzonego przez prawie 35 lat procesu wydobywczego. W pracy przedstawiono wybrane elementy wydobycia siarki metodą otworową oraz działania przywracające terenom po eksploatacji charakter rolny, leśny, przemysłowy lub rekreacyjny.
  • Korzyści z zastosowania metody oceny cyklu życia (LCA) do oceny środowiskowej kopalni węgla kamiennego
    W artykule zaproponowano zastosowanie metody oceny cyklu życia (LCA), która pozwala na analizę kopalni węgla kamiennego w całym cyklu życia. W ocenie środowiskowej, za pomocą metody LCA, poza czynnikami bezpośrednio oddziałującymi na środowisko, tj. składowaniem odpadów, zrzutami wód dołowych oraz emisją metanu, uwzględnia się pośredni wpływ na środowisko, związany z produkcją surowców, materiałów o energii, które są zużywane w kopalni. Uzyskane w ten sposób wyniki pokazują, które elementy kopalni i w jakim stopniu przyczyniają się do oddziaływania na środowisko zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio.
  • Ocena możliwości zastosowania analizy kosztów i korzyści (CBA) do obliczania ekoefektywności kopalń węgla kamiennego w Polsce
    W artykule, na tle definicji ekoefektywności, zaproponowano metodykę zakładającą obliczanie ekoefektywności, jako funkcji wskaźników środowiskowych, uzyskanych techniką oceny cyklu życia (LCA) oraz wartości systemu produktu, który jest wyrażony efektywnością ekonomiczną, obejmującą aspekty kosztowe i społeczne, określoną z wykorzystaniem metody analizy kosztów i korzyści (CBA). Analiza CBA uwzględnia pełne koszty i korzyści dla społeczeństwa i ekosystemów, związane z określoną działalnością oraz obejmuje jej materialne, jak i niematerialne koszty i korzyści. Proponowana metodyka określania ekoefektywności kopalń węgla kamiennego w Polsce uwzględnia ich znaczenie gospodarcze i społeczne. Funkcjonowanie kopalni jest bowiem procesem złożonym, oddziałującym w sposób istotny na całe otoczenie, wymagającym zintegrowanego podejścia, obejmującego aspekty środowiskowe, ekonomiczne i społeczne.
  • Ograniczenie oddziaływania OUOW Żelazny Most na środowisko poprzez zmianę technologii składowania odpadów
    W artykule przedstawiono wybrane problemy związane ze zmianą technologii składowania odpadów, powstających w trakcie procesu produkcji miedzi na Obiekcie Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych Żelazny Most (OUOW ŻM), z technologii składowania "na mokro", na technologię składowania w postaci odpadów zagęszczonych, w tym do konsystencji pasty. Zmiana technologii będzie skutkować znacznym ograniczeniem oddziaływania obiektu na otoczenie, a także wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa sąsiednich obszarów. Przy deponowaniu odpadów w postaci zagęszczonej, układanie urobku powoduje samowykształcanie się stabilnych plaż. W znacznym stopniu zmniejsza się też ilość gromadzonej wody, co ogranicza przedostawanie się wód zasolonych poza granice obiektu - do wód powierzchniowych i gruntowych. Dodatkowo odpad zagęszczony po stosunkowo krótkim czasie uzyskuje wytrzymałość pozwalającą na prowadzenie na nim robót ziemnych, umożliwiając szybką rekukltywację.
  • Zastosowanie georadaru otworowego do poprawy skuteczności prac uzdatniających podłoże autostrady A-1 na terenach płytkiej eksploatacji rud metali
    W artykule przedstawiono wyniki badań georadarem otworowym, przeprowadzonych w ramach uzdatnienia podłoża pod budowę autostrady A-1 na odcinku od węzła Piekary Śl. do węzła Bytom. Przedstawiono charakterystykę warunków geologiczno-górniczych na terenach pogórniczych eksploatacji rud metali. Omówiono zastosowaną metodykę badawczą, z podkreśleniem analizy wyników wzajemnie uzupełniających się metod mikrograwimetrycznej i georadaru otworowego. Badania georadarem otworowym zostały przeprowadzone w otworach kontrolno-iniekcyjnych w strefie stwierdzonych anomalii mikrograwimetrycznych.