• Rozwój monitorowania zagrożeń naturalnych w okresie ostatniego 20-lecia
    Przypomniano sposoby i przyrządy pomiarowe służące od roku 1945 do kontroli poziomu zagrożeń naturalnych w kopalniach węgla kamiennego. Szerzej omówiono rozwój systemowego monitorowania w okresie ostatnich 20 lat. Scharakteryzowano - na wybranym przykładzie - urządzenia pomiarowe służące do ciągłego monitorowania zagrożeń aerologicznych oraz zagrożeń geosferycznych. Przedstawiono kierunki rozwoju systemowego monitorowania zagrożeń, a także lokalizacji załogi oraz maszyn.
  • Wpływ zmian przekrojów wyrobisk przed i za frontem ścian na kształtowanie się zagrożeń metanowego oraz pożarem endogenicznym
    Artykuł poświęcono problematyce wpływu zmniejszania się przekroju wyrobisk przyścianowych na kształtowanie się zagrożeń: metanowego oraz pożarem endogenicznym. Zasygnalizowano w nim znaczenie prognozowania zmian przekrojów wyrobisk w projektowanych ścianach dla wyprzedzającej oceny warunków przewietrzania oraz zakresu stosowania profilaktyki w zwalczaniu zagrożeń. Przedstawiono przykłady wyników pomiarów dołowych zaciskania dwóch chodników przyścianowych. Pierwszy z nich był likwidowany za ścianą (system przewietrzania na "U"), drugi zaś utrzymywany za ścianą (system przewietrzania na "Y"). Ponadto, przedstawiono prognozę deformacji tych wyrobisk wykonaną z wykorzystaniem modelowania numerycznego.
  • Zastosowanie nowoczesnych metod pomiarów trajektorii otworów wiertniczych w ramach podziemnego zgazowania węgla w KWK "Wieczorek"
    Artykuł przedstawia problemy i doświadczenia związane z wykonaniem trzech precyzyjnych, kilkudziesięciometrowych otworów rdzeniowych z podziemnych wyrobisk górniczych, komunikujących się w jednym punkcie. Omawia wyniki badań rzeczywistego przebiegu otworów, których trajektoria została określona na podstawie pomiarów inklinometrem magnetycznym typu REFLEX EZ-Track, przedstawione na tle ogólnych przyczyn krzywienia otworów.
  • Efektywny monitoring stanu zagrożenia tąpaniami dla skutecznego kierowania aktywą i pasywą profilaktyką tąpaniową
    Kopalniane obserwacje sejsmologiczne do tej pory prowadzono w celu określania stanu zagrożenia wstrząsami i tąpaniami. Jednak, ze względu na liczbę i konfigurację sieci stanowisk sejsmologicznych ocena ta odnosiła się bardziej do rejonów eksploatacji, a nie poszczególnych wyrobisk, czy ścian eksploatacyjnych. Ze względu na utrudnioną lokalizację słabych zjawisk sejsmologicznych utrudniona była także analiza skuteczności stosowanych środków profilaktycznych, czy też określanie wpływu parametrów górniczo-geologicznych na poziom wyzwalanej energii sejsmicznej. Wykorzystując możliwości rozszerzonego monitoringu sejsmologicznego nie tylko poprawiono jakość rejestracji wstrząsów górotworu, ale także stało się możliwe wykorzystywanie dla oceny stanu zagrożenia sejsmicznego ścianowej tomografii pasywnej, analizy zmian współczynnika b rozkładu Gutenberga-Richtera oraz parametru prędkości drgań PPV. Uzyskanie w ten sposób jakościowych i ilościowych zmian w ocenie stanu zagrożenia tąpaniami daje możliwość lepszego doboru właściwych środków profilaktyki dla prowadzonych robót górniczych i odpowiedniej, szybkiej reakcji na zmieniający się stan zagrożenia.
  • Polskie fabryki lamp karbidowych w okresie międzywojennym