- E-państwo na przykładzie reform w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (3-20)
Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest istotnym elementem w strukturze e-administracji rozwijanej w Polsce. Jego reformy wyraźnie wpisują się w budowanie e-państwa. ZUS jest pierwszym e-urzędem w kraju. Od kilku lat Zakład realizuje nową strategię i proces przekształceń, których celem było i jest zwiększenie satysfakcji klientów dzięki innowacyjnym rozwiązaniom w procesie ich obsługi oraz przejrzystości i efektywności gospodarowania środkami publicznymi. Wdrożone nowoczesne reformy przyniosły wymierne korzyści finansowe oraz pozytywne zmiany jakościowe, co zaowocowało poprawą wizerunku instytucji w społeczeństwie. W strategicznych planach ZUS jest zapisana kontynuacja tego nurtu działań, związanych głównie z poszerzaniem zakresu stosowania nowoczesnych możliwości przepływu informacji.
- Algorytmy – nowy wymiar nadzoru i kontroli nad świadczącym pracę (11-21)
Autor wskazuje, że algorytmy stają się kluczową technologią władzy nad świadczącym pracę. Pozwalają na sformatowanie zarówno samych pracowników, jak i wzajemnych oddziaływań między nimi zasadniczo w jednym celu — optymalizacji procesów pracy służących zwiększeniu wydajności. Z tej perspektywy pracownik jest cyfrowym modelem zbudowanym z danych i informacji. Oznacza to, że wszelkie jego ekspresje ujawniane w środowisku pracy będą mogły być mierzalne, i to na rożne sposoby. Algorytmy rzucają również nowe światło na zagadnienie podporządkowania w zatrudnieniu. A wszystko dzięki ,,wtapianiu się” ich w środowisko danych biometrycznych osób świadczących pracę. W pewien sposób przejmują one własności podporządkowania w zatrudnieniu przez łączenie ich z funkcjami nadzorczymi i kontrolnymi zakodowanymi w technologii algorytmicznej. Oznacza to, że zaprogramowane w ten sposób funkcje mogą być wykorzystywane w identyczny sposób w dowolnym modelu zatrudnienia, a więc w całkowitym oderwaniu od charakteru stosunku prawnego, na podstawie którego jest świadczona praca. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy algorytmy możemy postrzegać jako narzędzia, za pomocą których jest kreowane podporządkowanie w oderwaniu od podstawy prawnej świadczonej pracy i jakie konsekwencje rodzi to dla zatrudnionych.
- Prawna problematyka składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu „podróży służbowej” zleceniobiorców (22-30)
Regulacje dotyczące należności podatkowych i składkowych normują problematykę zwolnień z opodatkowania oraz ze składek na ubezpieczenia społeczne świadczeń związanych z podróżą odbywaną przez zleceniobiorców. Mimo iż kwestia podróży zleceniobiorców nie została unormowana ani w kodeksie cywilnym, ani w kodeksie pracy, wydaje się, że przynajmniej na gruncie przedmiotowych przepisów doszło do zrównania obu rodzajów podróży. Nie rozstrzygnięto jednak czy jest dopuszczalne, aby pojęciu „podróży służbowej” zleceniobiorców nadawać takie samo znacznie jak „podróży służbowej” pracowników. Celem artykułu jest rozstrzygniecie zarówno powyższej kwestii, jak i przedstawienie zasad zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne świadczeń wypłacanych z tytułu „podróży służbowej” zleceniobiorców.
- Desygnowanie żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb państwowych na stanowisko nauczycieli akademickich w uczelniach wojskowych i uczelniach służb państwowych (31-38)
Autor omawia podstawowe problemy prawne związane z desygnowaniem żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb państwowych, np. Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, na stanowisko nauczyciela akademickiego w uczelniach wojskowych i uczelniach służb państwowych. Status stron takiego stosunku zatrudnienia jest regulowany przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, przepisami dotyczącymi odpowiednio służby wojskowej żołnierzy zawodowych albo funkcjonariuszy służb państwowych oraz postanowieniami statutów uczelni. Szczególne zadania w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa realizowane przez te uczelnie oraz złożoność metod regulacji prawnej statusu stron skutkuje tym, że występują one jednocześnie w różnych rolach: podmiot zatrudniający w roli uczelni wyższej oraz jednostki wojskowej albo jednostki właściwej służby państwowej reprezentowanej przez komendanta-rektora, a zatrudniony w roli nauczyciela akademickiego oraz żołnierza zawodowego albo funkcjonariusza. W porównaniu z uczelniami cywilnymi różnice dotyczące desygnowania żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb państwowych na stanowisko nauczyciela akademickiego mają swoje źródło przede wszystkim w: a) sposobie i trybie powierzania stanowiska, b) wymaganiach kwalifikacyjnych stawianych kandydatom, c) wymogach dotyczących obowiązku przeprowadzania postępowania konkursowego poprzedzającego nawiązania zatrudnienia, d) trybie dochodzenia sporów.
- Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy po nowelizacji kodeksu prawa cywilnego (39-48)
Artykuł jest poświęcony przedstawieniu zmian dokonanych ustawą z 4 lipca 2019 r. oraz ustawą z 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, ale jedynie w zakresie mającym wpływ na obecny kształt postępowania odrębnego w sprawach z zakresu prawa pracy. Dwie przywołane ustawy obejmują zarówno zmiany mające przełomowe znaczenie z punktu widzenia stosowania prawa, jak również takie o charakterze terminologicznym, jak i technicznoorganizacyjnym, mające na celu usunięcie dotychczasowych niejasności, które można uznać za porządkujące. Przyjętą przez autorkę kolejność omawianych zmian wyznaczają etapy postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy. Artykuł zasadniczo koncentruje się na przedstawieniu najważniejszych zmian k.p.c., autorka jednak nie stroni od ich oceny.
- Przejęcie przedsiębiorstwa – działalność oparta na składnikach majątkowych (49-51)
W wyroku z 27 lutego 2020 r. w sprawie C-298/18, Reiner Grafe, Jürgen Pohle przeciwko Südbrandenburger Nahverkehrs GmbH, OSL Bus GmbH, Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że w ramach przejęcia przez jednostkę gospodarczą działalności, której wykonywanie, zgodnie z procedurą udzielania zamówień publicznych, wymaga znaczących środków trwałych, nieprzejęcie przez tę jednostkę tych środków, z powodu ograniczeń prawnych, środowiskowych i technicznych, nałożonych przez instytucję zamawiającą, nie musi stać na przeszkodzie zakwalifikowaniu tego przejęcia działalności jako przejęcia przedsiębiorstwa, jeżeli inne okoliczności faktyczne, takie jak przejęcie większości pracowników oraz nieprzerwane kontynuowanie działalności, pozwalają na wykazanie, że została zachowana tożsamość jednostki gospodarczej.
- Kwalifikacja zwolnień pracowników jako zwolnienia grupowego (51-55)
Autorka referuje orzecznictwo Sądu Najwyższego odnoszące się do problemu, które ze sposobów ustania stosunku pracy należy kwalifikować jako zwolnienie w rozumieniu art. 1 ustawy o grupowych zwolnieniach, a w konsekwencji jak prawidłowo obliczać liczbę pracowników objętych zwolnieniami w celu ustalenia, czy zwolnienia mają charakter grupowy i konieczne jest zastosowanie procedury uregulowanej w art. 2–4 ustawy. W tym kontekście koncentruje się na ustaniu stosunku pracy w związku ze złożonym pracownikowi przez pracodawcę wypowiedzeniem zmieniającym.
- Tymczasowe aresztowanie pracownika (56)
- Przegląd Dzienników Ustaw z 2020 r. od poz. 151 do poz. 377 (57-59)
Praca i Zabezpieczenie Społeczne - cały wykaz
