- Złoty Inżynier Przeglądu Technicznego i Światowy Dzień Inżyniera (II strona okładki)
- Bezpieczeństwo pracy w trudnych czasach (2)
Dotychczas na łamach wydawanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy miesięcznika naukowego „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka” podejmowaliśmy wiele tematów, związanych z różnorodnymi zagrożeniami zdrowotnymi, występującymi w środowisku pracy. Na co dzień publikujemy artykuły poświęcone chociażby bezpiecznej pracy z maszynami, równowadze życia i pracy, prawu pracy, cyberbezpieczeństwu, systemom i koncepcjom zarządzania bhp czy promieniowaniu (z różnych zakresów) i jego wpływowi na ludzki organizm – żeby wymienić tylko niektóre wyzwania, z którymi się mierzymy w tzw. spokojnych czasach.
- Koronawirus z medycznego punktu widzenia (3)
Koronawirusy to RNA – wirusy z rodzidny Coronaviridae, których nosicielami mogą być ssaki (w tym ludzie) lub ptaki. Ludzki koronawirus po raz pierwszy został zidentyfikowany w latach 60 XX wieku. Znane naukowcom koronawirusy atakują drogi oddechowe i odpowiedzialne są za ok. 10-20% tzw. zwykłych przeziębień. Co jakiś czas pojawia się jednak znacznie groźniejsza ich odmiana. Tak było w 2002 r., gdy pojawił się koronawirus wywołujący tzw. zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej.
- Koronawirusy – patogeny XXI wieku (6)
Wirusy są prostymi strukturami nieposiadającymi budowy komórkowej. W skład pojedynczej, aktywnej cząstki wirusa, czyli tzw. wirionu, wchodzi kwas nukleinowy otoczony przez płaszcza białkowy oraz – jeśli występuje – otoczkę fosfolipidową. Wirusy nie wykazują cech organizmów żywych, tzn. nie podlegają podziałom poza komórką gospodarza, nie syntetyzują samodzielnie białek, ani nie replikują samodzielnie swojego genomu. Leczenie infekcji wirusowych jest trudne z uwagi na to, że wirusy nie mają własnego metabolizmu, który można byłoby zablokować, tak jak jest to możliwe w przypadku bakterii za pomocą antybiotyków. W związku z tym większość metod leczenia polega jedynie na ograniczeniu dalszego rozwoju infekcji w organizmie chorego.
- Zarządzanie ŚOI w czasie pandemii (8)
W Polsce, podobnie jak na całym świecie trwa pandemia wirusa SARS-CoV-2, wywołującego groźną chorobę COVID-19. Jako że jest to patogen, który przenosi się drogą kropelkową, szczególnego znaczenia nabiera nie tylko higiena w życiu prywatnym i zawodowym człowieka, ale również stosowanie środków ochrony indywidualnej. W artykule prezentujemy ramy prawne, które dotyczą potwierdzania zgodności środków ochrony indywidualnej z zasadniczymi wymaganiami dotyczącymi ochrony zdrowia, a także zalecenia czołowych organizacji instytucji światowych (WHO, Komisja Europejska itd.), w odniesieniu do stosowania środków ochrony indywidualnej – zwłaszcza w pracy.
- Ochrona oczu i twarzy przed czynnikami biologicznymi (11)
W obliczu możliwości wystąpienia epidemii, społeczność, w której wystąpiło takie zagrożenie, a z drugiej strony – lekarze, pielęgniarki oraz pozostały personel medyczny stają przed poważnym narażeniem na czynniki biologiczne. Inwazja patogenów do organizmu, przenoszonych głównie drogą kropelkową, jak również poprzez bezpośredni kontakt, może odbywać się również przez spojówki oczu. W związku z tym, podczas wystąpienia prawdopodobieństwa narażenia oczu na czynniki biologiczne, zalecane jest stosowanie odpowiednich środków ochrony oczu i twarzy. W artykule omówiono zagadnienia dotyczące stosowania różnych typów środków ochrony oczu i twarzy w środowisku, w którym występują zagrożenia czynnikami biologicznymi.
- Dobór sprzętu filtrującego do ochrony układu oddechowego przed nanocząstkami – w tym wirusami (14)
W artykule zawarto podstawowe informacje dotyczące ochrony układu oddechowego przed aerozolami zawierającymi nanocząstki. Z nanocząstkami coraz częściej mamy do czynienia nie tylko w pracy zawodowej, na skutek rozwoju nowych technologii, ale również wżyciu codziennym. Rosnąca ilość zagrożeń docierających drogą oddechową, związana z rozwojem przemysłu, nowymi technologiami i zanieczyszczeniem środowiska jest sytuacją, z którą coraz częściej musimy się mierzyć. Niezwykle istotna z punktu widzenia zdrowia społeczeństwa jest również rosnąca świadomość użytkowników sprzętu ochrony układu oddechowego odnośnie do istniejących zagrożeń. Przywykliśmy już na ulicach naszych miast do widoku osób w półmaskach filtrujących, chroniących przed smogiem.
- Wymagania, dobór i użytkowanie kombinezonów ochronnych w okresie pandemii (20)
Jak wynika z doniesień literaturowych, powodujący COVID-19 wirus SARS-CoV-2 przenoszony jest przede wszystkim drogą kropelkową, jednak z uwagi na jego przeżywalność na zróżnicowanych powierzchniach, w tym – materiałach tekstylnych, w przypadku wysokiego ryzyka ekspozycji wskazane jest stosowanie odzieży ochronnej.
- Techniczne sposoby ochrony miejsca pracy przed koronawirusem (22)
W obliczu pandemii zdecydowana większość krajów na świecie wprowadziła mniej lub bardziej rygorystyczne obostrzenia, m.in. w odniesieniu do przemieszczania się, a także prowadzenia niektórych rodzajów działalności gospodarczej. Mimo to wiele firm nadal działa, do pracy wciąż chodzimy lub jeździmy, a niektóre rządy zapowiadają już stopniowe łagodzenie obostrzeń. Nie oznacza to w żadnym razie, że zagrożenie szybko minie, a wirus przestanie nagle egzystować. Istnieją jednak techniczne sposoby, aby eliminować go z pomieszczeń pracy; znane są także metody odpowiedniej dezynfekcji tych urządzeń – metody te przedstawiamy w artykule.
- Znaczenie sieci społecznych w modelowaniu epidemii (23)
We współczesnych społeczeństwach każda jednostka przynależy do wielu różnych grup społecznych: począwszy od najmniejszych (najbliższa rodzina, przyjaciele), do bardzo dużych (np. społeczność całego miasta). Oddziaływania interpersonalne pomiędzy jednostkami należącymi do tej samej grupy są silniejsze niż oddziaływania pomiędzy jednostkami z różnych grup społecznych. Ponadto wpływ jednostki na grupę jest tym większy, im mniejszy jest rozmiar tej grupy. Związane to jest z faktem, że osoby należące do małych grup społecznych spędzają ze sobą więcej czasu niż osoby należące do większych grup społecznych. Z punktu widzenia rozprzestrzeniania się infekcji to właśnie kontakty w ramach najmniejszych grup są najbardziej efektywnymi drogami przenoszenia się patogenu.
- Dostrzec szanse w czasie pandemii. Rozmowa z Beatą Dyragą (24)
- Świat pracy w czasach pandemii. Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy – 28 kwietnia (25)
28 kwietnia 2020 r. obchodzimy kolejny Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy proklamowany przez Międzynarodową Organizację Pracy (MOP). Jak co roku, jest to czas zastanowienia się, w jakim stopniu zapewniamy bezpieczeństwo naszym pracownikom i czy wystarczająco chronimy ich zdrowie, co jeszcze powinniśmy zrobić, aby poprawić ich sytuację i lepiej zadbać o tych najbardziej narażonych. szczególnie obecnie nabiera to nowego wymiaru.
- Bakterie enteropatogenne w środowisku pracy oczyszczalni ścieków (27)
Wody zanieczyszczone ściekami stanowią potencjalne źródło zagrożenia epidemiologicznego, w związku z czym pracownicy oczyszczalni ścieków stanowią grupę zawodową szczególnie narażoną na kontakt z enteropatogenami bakteryjnymi w trakcie wykonywania czynności zawodowych. Źródło wspomnianych czynników biologicznych może stanowić zarówno bioaerozol, emitowany w trakcie procesów technologicznych, jak również kontakt ze ściekami, osadami ściekowymi czy zanieczyszczonymi powierzchniami. Narażenie na enteropatogeny bakteryjne może stać się przyczyną różnych chorób i dolegliwości zdrowotnych, obejmujących zarówno infekcje jelitowe, jak i pozajelitowe. Głównymi elementami prewencji zagrożeń zawodowych w tej grupie pracowników powinna być rzetelna ocena ryzyka oraz stosowanie odpowiednich środków profilaktycznych.
- Projektowanie pracy – potrzeba redefinicji podejścia do problematyki work-design (32)
Celem artykułu jest dokonanie przeglądu podejść do projektowania pracy, jak również zmian na rynku pracy, które skłaniają do redefinicji ujęcia problematyki work-design. W artykule opisano koncepcje i podejścia do projektowania pracy (zarówno te znane na gruncie polskim, jak również te, którym w literaturze polskiej poświęcono mniej uwagi), które cieszyły się największym zainteresowaniem w naukach o zarządzaniu i pracy oraz przez lata kształtowały wytyczne praktyczne: naukowe zarządzanie Taylora, koncepcję Herzberga, model JCM Hackmana i Oldhama, witaminowy model Warra, koncepcję wymagań-kontroli Karaska, interdyscyplinarne podejście do promektowania pracy Campiona i Thayera. Opisano również najważniejsze zmiany na rynku pracy, które wpłynęły na potrzebę rozszerzenia puli cech pracy ważnych z punktu widzenia dobrostanu pracowników, wskazując jednocześnie na potrzebę projektowania pracy z perspektywy nie tylko jednostki, ale także zespołu, przy uwzględnieniu wpływu i współodpowiedzialności pracowników.
- Aktualności z kraju (37)
- Zmiany w przepisach (38)
- Badania lekarskie i psychologiczne osób ubiegających się o wpis lub posiadających wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej
- Szkolenia dla inspektorów ochrony przeciwpożarowej – zmiany w rozporządzeniu
- Odpowiadamy na pytania czytelników (39)
- Od zeszłego roku jestem na emeryturze pomostowej. Od 1 kwietnia 2020 r. ponownie zatrudniłem się i zamierzam popracować jeszcze przez rok lub dwa lata. Czy po skończeniu pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczy mi tę emeryturę pomostową z zaliczeniem lat pracy po przyznaniu emerytury?
- Czy pracownikowi, który uległ wypadkowi w drodze z pracy do domu, obecnie przysługuje świadczenie rentowe?
- Doniesienia z zagranicy (40)
Bezpieczeństwo Pracy - cały wykaz