- Nowe formy zatrudnienia na europejskim rynku pracy w kontekście zmian technologicznych i pandemii COVID-19
Celem artykułu jest omówienie najważniejszych zmian w formach zatrudnienia na europejskim rynku pracy w kontekście zmian technologicznych, cywilizacyjnych i kulturowych, ale także w związku z pandemią koronawirusa i innych kryzysów natury ekonomicznej. Autorzy stawiają główną tezę, że zmiany w formach zatrudnienia dokonują się zarówno ze względu na przeobrażenia rynków, jak i zmiany generacyjne związane z pokoleniem Z i Smart, które wchodzi lub będzie wchodzić na rynek pracy w najbliższej przyszłości. Pokolenie to, wychowane od urodzenia na nowych technologiach, będzie prawdopodobnie inaczej organizować ład pracy, stąd też warto zwracać uwagę na to, w jakiej formule młodzi ludzie będą chcieli podejmować pracę, łącząc ją z rozwojem osobistym i własnymi aspiracjami. W tym kontekście dokonano ogólnego przeglądu najważniejszych form świadczenia pracy, funkcjonujących już na europejskim rynku pracy, podkreślając zarówno ich najważniejsze aspekty, jak i różnice.
- Praca zdalna. Dobrodziejstwa i wynaturzenia
Tekst ten dotyczy pracy zdalnej, analizowanej głównie w kontekście pandemii COVID-19, która zawładnęła światem w 2020 r. i, co gorsza, wciąż jeszcze trwa, zaskakując nowymi mutacjami tego wirusa. Stąd też badania nad pracą zdalną w takim kontekście znajdują się in statu nascendi. Dlatego też refleksje na ten temat przedstawiane są tu w formie eseju, opartego głównie na hermeneutyce, danych empirycznych, ale w znacznej mierze także na intuicji. Z przeprowadzonych studiów wynika, że szczególnie ważną kwestią jest analiza pracy zdalnej w kontekście syndromów pracy zbędnej, pracy bez sensu, ale też w kontekście narastającego we współczesnym świecie syndromu samotności. Dlatego też kwestie te przedstawiane są na tle – charakterystycznej dla pandemicznego roku 2020 – eksplozji pracy zdalnej oraz z uwzględnieniem technologicznego podłoża jej rozwoju. Ponadto prezentowane są opinie pracowników i pracodawców na ten temat. Z opinii tych wynika, że praca zdalna, w znacznie większym zakresie niż przed pandemią, na trwałe umiejscowi się w praktyce. Wynika to przede wszystkim z ekonomicznych, społecznych i ekologicznych walorów pracy zdalnej. Są one analizowane, ale zarazem analizy wykazują, że praca taka nie jest wolna od wynaturzeń. Stąd fundamentalne znaczenie ma optymalizacja proporcji między pracą zdalną i niezdalną. Stanowi to niełatwe wyzwanie przede wszystkim (choć nie tylko) dla ekonomistów. Niezbędna jest tu wiedza interdyscyplinarna i holistyczne, i nieekstrapolacyjne podejście.
- Rada Pracowników. Założenia a rzeczywistość partycypacji pracowniczej w Polsce
Autor przedstawia współcześnie funkcjonujące rodzaje partycypacji pracowniczej, skupiając się na instytucji rady pracowników. Przedstawiono jej status prawny zarówno według prawa europejskiego, jak i polskiego. Autor podkreśla różnice między paradygmatem partycypacji a działalnością związków zawodowych. W związku z malejącą każdego roku liczbą rad pracowników przedstawiono propozycje, które mogłyby służyć ożywieniu tej instytucji.
- Praca zdalna w warunkach pandemii – wybrane zagadnienia
Epidemia koronawirusa wpłynęła na wzrost znaczenia pracy zdalnej i jej upowszechnienie się w firmach. Praca zdalna była dotychczas głównie narzędziem służącym pozyskiwaniu i zatrzymaniu szczególnie cennych dla firmy pracowników, istotnym elementem tworzenia atrakcyjnych warunków zatrudnienia. W warunkach pandemii praca wykonywana w trybie zdalnym przestała być jedynie benefitem, a stała się środkiem zachowania dystansu fizycznego – istotną składową codzienności. Zmiany zachodzące współcześnie w zakresie sposobów komunikacji, dynamiczny rozwój technologii informacyjnych, zintensyfikowany podczas pandemii, oddziałują na kształt relacji praca-życie pozazawodowe. Praca zdalna z jednej strony może zaburzać granicę na linii praca-życie pozazawodowe, ale jednocześnie stwarza możliwość, aby radzić sobie z tym wyzwaniem. Celem artykułu jest prezentacja wybranych wyników badań empirycznych poświęconych kwestii świadczenia pracy zdalnej w czasie pandemii, ze szczególnym uwzględnieniem korzyści i szans oraz ograniczeń związanych z tym sposobem wykonywania pracy, zwłaszcza w obszarze godzenia ról zawodowych i osobistych.
- Laureaci konkursu Komitetu Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN na najlepsze książki z obszaru pracy, polityki społecznej i zarządzania zasobami ludzkimi w roku 2021
Wyniki Konkursu Komitetu Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN na najlepsze publikacje naukowe i dydaktyczne z obszaru pracy, polityki społecznej i zarządzania zasobami ludzkimi. W bieżącym roku Konkurs przeprowadzony był po raz dwudziesty. Wszystkie zgłoszone prace to publikacje o wysokim poziomie merytorycznym, w których podjęto najbardziej aktualne zagadnienia społeczne i gospodarcze.
- Uprawnienia pracodawcy do niedopuszczenia do pracy pracownika niezaszczepionego przeciw COVID-19 w Izraelu i w Polsce
Artykuł podejmuje problem obecności w zakładach pracy pracowników niezaszczepionych przeciw COVID-19. Wyniki badań z zakresu medycyny pokazują, że obecność niezaszczepionej osoby zwiększa ryzyko zakażenia COVID-19 także dla osób zaszczepionych. Dyskusja nad dopuszczalnością wyłączenia dostępu do zakładu pracy dla niezaszczepionej osoby opiera się na rozstrzygnięciu konfliktu podstawowych wartości: z jednej strony prawa do prywatności, godności i wolności pracy, a z drugiej prawa do życia, prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i prawa pracodawcy do ograniczania ekonomicznych ryzyk prowadzonej działalności. Izraelskie sądy pracy w opisanych wyrokach potwierdziły legalny charakter zakazu wstępu niezaszczepionych pracowników do zakładu pracy, gdy nie istniały inne możliwości ograniczenia stwarzanego przez nich ryzyka epidemicznego dla innych pracowników i klientów zakładu. Artykuł podejmuje również analizę analogicznych problemów w polskim systemie prawnym. Pracodawca ma legalną możliwość przetwarzania danych osobowych o szczepieniu pracowników, jakkolwiek odnośne przepisy wymagałyby doprecyzowania. Brak szczepienia nie może być podstawą niedopuszczenia pracownika do pracy, ale stanowi wystarczające uzasadnienie wypowiedzenia w tych przypadkach, gdy nie ma możliwości odizolować niezaszczepionego pracownika od innych pracowników lub klientów.
Polityka Społeczna - cały wykaz