- O roli Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) w zapewnieniu godnej pracy w świecie offshoringu produkcji
Offshoring produkcji to popularna strategia, umożliwiająca przedsiębiorstwom uzyskanie przewagi konkurencyjnej, w szczególności poprzez ograniczanie kosztów działalności, a zwłaszcza kosztów pracy. Jej stosowanie wiąże się jednak z ryzykiem, iż w dążeniu do osiągnięcia celów ekonomicznych, przedsiębiorstwa pójdą o krok za daleko i będą skłonne milcząco zaakceptować naruszenia fundamentalnych praw osób zatrudnianych przez ich podwykonawców, zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdzie poziom ochrony prawnej jest wciąż relatywnie niski. Jednym z najistotniejszych wyzwań współczesnego świata staje się zatem zapewnienie godnej pracy tym osobom. Pytanie stawiane w niniejszym artykule brzmi w jaki sposób tego dokonać i czy wiodącą rolę w owym procesie odegra Międzynarodowa Organizacja Pracy — powołana, by promować podstawowe prawa człowieka i poprawiać warunki pracy oraz życia.
- Zakres wyłączenia sporów dotyczących ubezpieczeń społecznych w europejskim prawie procesowym cywilnym
Europejskie prawo procesowe cywilne wyłącza z zakresu swojego zastosowania ubezpieczenia społeczne, nie definiując jednak tej materii. Pojęcie to podlega wykładni autonomicznej, która zmierza do zapewnienia skuteczności prawa Unii w dziedzinie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W orzecznictwie TSUE przyjmuje się zatem, że materialną treść pojęcia „ubezpieczenia społeczne” w europejskim prawie procesowym cywilnym wyznacza przedmiotowy zakres zastosowania rozporządzenia (UE) nr 883/2004. Oznacza to, że poza zakresem wyłączenia pozostają sprawy, które nie są objęte koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego. W odniesieniu do nich ocena zastosowania norm europejskiego prawa procesowego cywilnego wymaga uwzględnienia pojęcia spraw cywilnych i handlowych. Dopiero uwzględnienie obu elementów — pojęcia „spraw cywilnych i handlowych” oraz „ubezpieczeń społecznych” pozwala wyznaczyć zakres wyłączenia sporów dotyczących zabezpieczenia społecznego w europejskim prawie procesowym cywilnym.
- Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami – podłoże prawne i społeczne przyjęcia ustawy – część 1
Ustawa z 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1062 ze zm.) to akt szczególny z kilku powodów. Ma horyzontalny i w miarę kompleksowy zakres obowiązywania, obejmuje różne obszary życia społecznego regulowane do tej pory w odrębnych aktach prawnych. Dokonując implementacji zasady dostępności wyrażonej w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz.U. z 2012 r., poz. 1169) wyprzedza prawo UE w tym zakresie. Traktuje kwestię niepełnosprawności w sposób mainstreamowy, w tym znaczeniu, że odnosi się do różnych grup osób mających choćby przejściowe trudności związane z napotykanymi barierami. Nie oznacza to, że przyjęte rozwiązania są wolne od wad. Wiele z nich wskazano szczegółowo w komentarzu do tej ustawy (Roszewska, (red.), 2021). Niezależnie od oceny merytorycznej samej ustawy, z pewnością zasługuje ona na przyjrzenie się podłożu jej wprowadzenia. Wspomniana Konwencja ONZ została przyjęta również przez UE. A wzajemne relacje między konwencjami praw człowieka a prawem UE są złożone. Wyjątkowe było również tło społeczne przyjęcia ustawy. Poprzedziła ją intensywna kampania społeczna środowiska osób z niepełnosprawnościami na rzecz dostępności zwieńczona przyjęciem Programu Dostępność Plus. A jednym z jego rezultatów jest właśnie ustawa dostępnościowa. Tym kwestiom poświęcona jest część pierwsza. W części drugiej wskazany zostanie zakres ustawy.
- Status prawny asesorów sądowych wypełniających obowiązki rodzicielskie – wnioski de lege lata i de lege ferenda
Na gruncie obowiązujących obecnie przepisów ustawy z 27 lipca 2001 r. — Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 2072 ze zm.; dalej jako: p.u.s.p.) w art. 106i § 8 zagwarantowano asesorowi sądowemu wypełnianie — przez okres czterech lat — obowiązków sędziego, zaś okres asesury nie może zostać ani skrócony ani też przedłużony. Ustawa przewiduje natomiast sytuacje, kiedy stosunek służbowy asesora sądowego wygasa (art. 106k §2, §5, §6 p.u.s.p.) oraz przypadki, w których stosunek służbowy asesora sądowego rozwiązuje się z mocy prawa (art. 106k § 3 i §4 p.u.s.p.).
- Przetwarzanie danych osobowych w zakresie kwalifikacji osób ubiegających się o zatrudnienie
W niniejszym artykule Autorka przedstawia problematykę przetwarzania danych osobowych w zakresie kwalifikacji osób ubiegających się o zatrudnienie. Analizę prowadzi z perspektywy ochrony interesu publicznego oraz społecznego, jak również ochrony interesów pracodawców-przedsiębiorców. Zwraca uwagę na potrzebę rozróżnienia kwalifikacji (kompetencji) pracowniczych oraz węższego pojęcia kwalifikacji zawodowych.
- Program dobrowolnych odejść jako rozwiązanie alternatywne dla zwolnień grupowych
Artykuł odnosi się do instytucji programów dobrowolnych odejść, czyli rozwiązania zyskującego coraz większe znaczenie jako metody redukcji zatrudnienia. Przedstawia proponowaną definicję i charakter prawny tej instytucji, w tym w szczególności skutki prawne wynikające z uwzględnienia bądź też pominięcia czynnika społecznego (związki zawodowe) w przygotowaniu i wdrożeniu PDO jako rozwiązania alternatywnego dla zwolnień grupowych. Artykuł opiera się o orzecznictwo Sądu Najwyższego, dotykającego problematyki PDO, jak również o wybór piśmiennictwa odnoszącego się do opisywanego zagadnienia.
- Ocena okresowa a ochrona dóbr osobistych pracownika – najnowsze orzecznictwo
Autorka referuje orzecznictwo Sądu Najwyższego skoncentrowane wokół problematyki naruszenia dóbr osobistych pracownika w ramach oceny okresowej dokonywanej przez pracodawcę. Szerzej omawia najnowszy judykat z tego zakresu dotyczący oceny okresowej nauczyciela akademickiego.
Praca i Zabezpieczenie Społeczne - cały wykaz