- Czy można skutecznie przeciwdziałać zwolnieniom pracowników w czasie kryzysu? Doświadczenia europejskie
W dobie pandemii COVID-19 praca w skróconym wymiarze czasu po raz kolejny okazała się skutecznym instrumentem stabilizacji zatrudnienia. Pomimo znacznych różnic w strukturze instytucjonalnej i logice systemów skróconego czasu pracy, szybka implementacja i szerokie wykorzystanie zasiłków z tytułu skróconego czasu pracy były priorytetem we wszystkich krajach europejskich. W artykule opisano istotne zmiany w regulacjach skróconego czasu pracy od marca 2020 r., rolę tego instrumentu w czasie kryzysu oraz możliwe jego efekty na tle wcześniejszych ustaleń empirycznych.
- Staż, szkolenie czy prace interwencyjne – co skuteczniej wspiera osoby bezrobotne? Ewaluacja aktywnych polityk rynku pracy na poziomie lokalnym
Analizujemy średniookresową względną efektywność trzech aktywnych polityk rynku pracy (APRP): stażu, szkolenia i prac interwencyjnych oferowanych osobom bezrobotnych w powiecie mieleckim w latach 2016–2019. Wykorzystujemy dane administracyjne (Syriusz, ZUS) oraz podejście kontrfaktyczne (propensity score matching). Pokazujemy, że prace interwencyjne są bardziej efektywne niż staż. Uczestniczenie w pracach interwencyjnych zamiast w stażu zwiększa prawdopodobieństwo zatrudnienia o około 10 pkt proc. po dwóch latach od rozpoczęcia APRP. Szkolenie jest mniej efektywne niż staż w krótkiej perspektywie, ale bardziej efektywne w długiej perspektywie. Uczestniczenie w szkoleniu zamiast w stażu zwiększa prawdopodobieństwo zatrudnienia o około 7 pkt proc. po dwóch latach od rozpoczęcia APRP.
- Zajrzeć darowanemu koniowi w pysk: badanie działań pracodawcy wspierających migrantów w miejscu pracy
W ostatnich latach populacja Polski znacznie wzrosła z powodu masowego przyjazdu migrantów, głównie z Ukrainy. Cudzoziemcy przybyli do Polski w poszukiwaniu lepszych warunków życia, perspektyw dla swoich rodzin lub po prostu musieli uciekać przed wojną. Wspólnym mianownikiem tych motywów jest konieczność integracji, głównie na rynku pracy. Jednak jeśli chodzi o politykę integracyjną, rynek pracy pozostaje jednym z najbardziej zaniedbanych obszarów. Podejmowane dotychczas działania ograniczały się do zapewnienia podstawowego dostępu do usług publicznych i ogólnych narzędzi wsparcia. Ze względu na brak systematycznego podejścia, obecnie często pracodawcy przejmują inicjatywę i decydują się na indywidualne zapewnienie takiego wsparcia. Nasze badanie ma na celu identyfikację i ocenę zakresu podejmowanych działań wspierających pracowników-migrantów w miejscu pracy. Opiera się ono na analizie danych ilościowych pozyskanych od pracodawców. W artykule zastosowano statystyki opisowe i analizę korelacji w celu określenia związku między rozwojem inicjatyw wspierających migrantów w przedsiębiorstwach a szeregiem wybranych cech firm uczestniczących w badaniu.
- Socjalne dylematy szwedzkiego modelu gospodarczego w okresie powojennym
Artykuł analizuje etapy rozwoju szwedzkiego modelu gospodarczego od połowy XIX w. do kryzysu w latach 2008– 2010. Szwecja jest najbogatszym krajem skandynawskim i jednym z najbardziej uprzemysłowionych państw świata. Jest państwem wysoko rozwiniętym gospodarczo i sprawnie zorganizowanym. Od kilku ostatnich lat gospodarka znajduje się w fazie wzrostu gospodarczego. W latach 2018–2021 produkt krajowy brutto (PKB) wzrastał w tempie prawie 2,0% w warunkach niskiej inflacji (ok. 3% rocznie) oraz relatywnie wysokiej stopy bezrobocia (7,0% w 2019 r. oraz 8,8% w 2021 r.). Wyniki gospodarcze osiągane przez Szwecję nie są przypadkowe. To wynik prowadzonej nieprzerwanie przez rząd szwedzki zharmonizowanej polityki gospodarczej, która aktywnie oddziałuje na rzeczowy przebieg procesów wzrostu gospodarczego w tym kraju. Rozwój polityki gospodarczej w Szwecji można podzielić na dwa okresy: pierwszy (lata 70. i 80.) charakteryzował upadek tradycyjnie rozumianej industrializacji. Zmiana na arenie politycznej w latach 1976–1982, w wyniku której odsunięto od władzy socjaldemokratów, nie powstrzymała późniejszego fiskalizmu oraz wzrostu wydatków publicznych i socjalnych. Tempo wzrostu gospodarczego w horyzoncie długookresowym obniżało się. W latach 1961– 1970 średnioroczny wzrost szwedzkiego PKB wynosił 8,9%, w latach 70. odpowiednio 5,6% oraz 6,9% w latach 80. Proces internacjonalizacji przedsiębiorstw szwedzkich, liberalne podejścia do współpracy gospodarczej z zagranicą oraz uzdrowienie finansów publicznych, którego dynamiczny rozwój przypada na lata 90. to drugi charakterystyczny okres w polityce gospodarczej Szwecji. Przez ponad dwa dziesięciolecia szwedzkie rządy utrzymywały silną dyscyplinę fiskalną. Wydaje się, że po gospodarczym resecie z początku lat 90., generalny trend spadkowy dotyczący udziału wydatków publicznych w szwedzkim PKB został zahamowany. W ciągu ostatnich 3 lat (2019–2021) wydatki publiczne nie przekraczały poziomu 50% PKB. Co więcej, Szwecja latami utrzymywała niski poziom zadłużenia publicznego. Relacja długu publicznego do PKB zmniejszyła się z 78% (1994 r.) do 35,2% (2019 r.), 39,6% w 2020 r. oraz w 2021 r. – 36,7%. Jednym z istotnych czynników umożliwiającym szybki wzrost gospodarczy Szwecji były wysokie nakłady na badania i rozwój (B&R). Szwecja od kilku lat znajduje się w czołówce państw najwięcej inwestujących w rozwój nowych technologii. Istotnym czynnikiem wzrostu gospodarczego Szwecji także był i jest wysoki poziom inwestycji zagranicznych. Według statystyk ONZ Szwecja jest jednym z najatrakcyjniejszych miejsc lokowania kapitału zagranicznego. Impulsem szwedzkiej gospodarki na przestrzeni wielu lat był rozwój eksportu, który w 2021 r. osiągnął poziom ok. 176 mld. euro, co stawia Szwecję w ścisłej światowej czołówce. Udział eksportu w tworzeniu szwedzkiego PKB wynosił w 2021 r. aż 45,5%. Pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy Szwecji wywarło także członkostwo w UE. Sukces społeczny i ekonomiczny Szwecji został osiągnięty również na podstawie wniosków wyciągniętych z kryzysu finansowego na początku lat 90. Niezmienna strategia i polityka gospodarcza wraz z konkurencyjnością, innowacyjnością i elastycznym podejściem do handlu spowodowały, że Szwecja jest dziś krajem o wysokiej konkurencyjności i dysponuje gospodarką odnoszącą wymierne sukcesy.
Polityka Społeczna - cały wykaz
